Over selfies en navelstaren

Het woord van het jaar is selfie en de politicus van het jaar is Wilders een logische maar daardoor niet minder trieste combinatie. Het geeft in elk geval aan in welke staat ons land zich momenteel bevindt.

Ik zie de laatste jaren met lede ogen aan hoe Nederland steeds openlijker racistisch is geworden. De afgelopen periode heeft een groep mensen de discussie rondom Zwarte Piet aangegrepen om allerhande racistische ideeën (die ze altijd al hadden) luidkeels te verkondigen. Dat het in Nederland levende racisme ineens heel duidelijk zichtbaar en hoorbaar is, is in mijn ogen juist positief. Om een probleem aan te kunnen pakken moet je het namelijk eerst duidelijk kunnen zien. Wat we in mijn ogen nu vooral moeten doen, is met elkaar in gesprek gaan en elkaar aanspreken op gedrag waarvan we vinden dat dit eigenlijk niet kan.

Sinds het begin van de  Zwarte Piet discussie heb ik zelfs steeds geprobeerd de nuance te zoeken. Ik schreef  bijvoorbeeld een aantal blogs waarin ik vooral probeerde uit te leggen waarom ik problemen heb met Zwarte Piet in zijn huidige vorm. Die blogs riepen natuurlijk de nodige reacties op en hoezeer ik het ook met sommige reacties oneens ben, ik probeer toch vooral om er  op constructieve wijze over in gesprek te gaan. Niet alleen over Zwarte Piet maar juist over het racisme van alledag.

Tenminste als het reacties zijn die binnen mijn grenzen van beschaving vallen, want op sneuneuzen, roeptoeters en eencelligen weiger ik te reageren. Die plaatsen hun vuil maar lekker op de pagina van Geen Stijl.

Het steeds weer in gesprek gaan, valt mij soms best zwaar. Van nature heb ik namelijk een heel kort lontje. Ik hou erg van lekker duidelijk je emoties eruit gooien. Doe dat ook  vaak best wat kort door de bocht en dan het liefst met een sausje van  grof (Haags) verbaal geweld. Zo maak ik dan duidelijk hoe ik ergens over denk. Ik heb er in dit geval echter heel bewust voor gekozen, om niet aan mijn eerste impulsen toe te geven. Ik probeer tot tien te tellen (of soms zelfs tot 100), voor ik een poging doe om uit  te leggen waarom ik op deze manier in de discussie sta.

Maar ook ik heb momenten dat ik even helemaal uit de bocht vlieg en puur vanuit mijn emotie reageer.

Zo had ik had in de week van Sinterklaas een rotdag .Toen ik  die ochtend mijn afval bij de weg zette, zag ik dat er op mijn schutting de tekst “hier woont zwarte Piet” was gekalkt. Ik kon het eerst niet geloven, maar het stond er echt! In mijn ogen laat zo’n voorval direct en vooral duidelijk zien wat er mis is met de figuur Zwarte Piet. Mijn partner had dit voorval als status op zijn facebook geplaatst. Aan sommige van de reacties was af te lezen dat er mensen zijn die het gewoon niet willen zien of begrijpen. Er staat bijvoorbeeld als reactie: ‘is dat niet gewoon een grapje?’ Maar er zijn ook mensen die de suggestie doen dat juist het ter discussie stellen van zwarte Piet dit soort racistische reacties oproept ( lees: eigen schuld, dikke bult). Vooral dat laatste, daar kan ik mij zo boos over maken! Dat lijkt op het argument wat  nog te vaak tegen slachtoffers van verkrachting wordt gebruikt; had je maar niet zo’n kort rokje aan moeten trekken. Wat mij opvalt is dat veel blanke mensen zich niet kunnen verplaatsen in de persoon die zich gekwetst voelt, maar aan de andere kant  dus wel denken te kunnen bepalen of iets kwetsend is voor de ander.

Na het lezen van de reacties onder de door mijn partner geplaatste update was ik ineens helemaal klaar met de nuance en het respectvol reageren naar mensen. Zeker omdat ik het gevoel had dat mensen lang niet altijd even zorgvuldig en respectvol met mij en mijn gevoelens omgaan. Daarom schreef ik een blog waar van enige nuance geen sprake was en waar ik fel van leer trok tegen de mensen die Zwarte Piet in de huidige vorm graag willen behouden.

Na het schrijven begon het twijfelen, wil ik dit wel op deze manier plaatsen? De kans dat dit blog mensen weg zou jagen was best groot en wat heb je dan bereikt? De vrijheid van meningsuiting wordt al te vaak verward met het recht om anderen te kwetsen en nu zou ik zelf een blog plaatsten, waarvan ik op mijn vingers kon natellen dat dit mensen voor het hoofd zou stoten.

Ik besloot dus om er nog maar eens een nachtje over te slapen en uiteindelijk heb ik besloten om het niet te plaatsten. Want hoewel het plaatsen van dit blog mij voor een korte periode zou opluchten, had het verder geen enkel doel en zou het zeker niet bijdragen aan een stuk bewustwording en het herkennen van racisme. En precies dat is juist wat ik zo graag zou zien. Ik heb namelijk het idee dat er best veel mensen zijn, die dingen doen of zeggen die racistisch zijn maar die zich daar helemaal (nog) niet van bewust zijn.

Wat ze zeggen of doen is dus niet bedoeld om mensen op welke manier dan ook te kwetsen, te kleineren of te discrimineren. Helaas is het wel zoals het uitpakt. Wat ik dan doe is mensen aanspreken op wat ze zeggen en uitleggen hoe dit bij mij overkomt en waarom ik dit als racistisch ervaar.

Ik  hoop van harte, dat steeds meer mensen zich uit gaan spreken en elkaar ook aan gaan spreken. Zelf heb ik dit ook een tijd laten laten versloffen, accepteerde ik dingen die eigenlijk helemaal niet acceptabel zijn. De puf ontbrak om steeds maar weer de discussie aan te gaan en om steeds weer diegene te zijn die altijd wat te “zeuren” had.  Maar ik ben weer helemaal wakker. Zeker nu onze nationale peroxideblonde clown mensen aanmoedigt om  door het plakken van stickers openlijk andere mensen te beledigen en te discrimineren, is zwijgen geen optie meer.

De beerput is open en het stinkt dus de hoogste tijd om er iets aan te doen! Het zou mooi zijn als het woord van 2014 empathie wordt. Als iedereen gewoon even zijn eigen ego aan de kant zet om zich te verplaatsen in de ander en dan echt te luisteren en vooral te voelen.